Trong bối cảnh phân công lao động trong chuỗi công nghiệp toàn cầu đang có sự điều chỉnh, việc một số quốc gia phụ thuộc vào vải từ Thành phố Dệt may Trung Quốc cho các ngành công nghiệp hỗ trợ là một đặc điểm cấu trúc nổi bật của bối cảnh công nghiệp quốc tế hiện nay.
Sự không phù hợp giữa sự thay đổi đơn hàng và năng lực hỗ trợ công nghiệp
Trong những năm gần đây, do các yếu tố như chi phí lao động và rào cản thương mại, các công ty may mặc thương hiệu và các nhà bán lẻ lớn ở các nước phát triển như Châu Âu, Hoa Kỳ và Nhật Bản đã chuyển một số đơn đặt hàng gia công may mặc sang Đông Nam Á (như Việt Nam và Bangladesh), Nam Mỹ (như Peru và Colombia), và Trung Á (như Uzbekistan). Với chi phí lao động thấp hơn và lợi thế về thuế quan, những khu vực này đã trở thành điểm đến mới nổi cho sản xuất hàng may mặc theo hợp đồng. Tuy nhiên, những hạn chế về năng lực công nghiệp hỗ trợ đã trở thành rào cản đối với khả năng đảm bảo các đơn hàng cao cấp. Lấy Đông Nam Á làm ví dụ, trong khi các nhà máy may mặc địa phương có thể thực hiện các quy trình cắt may cơ bản, thì sản xuất vải thượng nguồn lại gặp phải những trở ngại đáng kể:
1. Hạn chế về thiết bị và công nghệ:Thiết bị kéo sợi cho sợi cotton mật độ cao (ví dụ: 60 count trở lên), thiết bị dệt cho vải greige mật độ cao (ví dụ: mật độ sợi dọc từ 180 trở lên trên một inch), và thiết bị sản xuất vải cao cấp với các tính năng như kháng khuẩn, chống nhăn và thoáng khí phần lớn đều được nhập khẩu, trong khi năng lực sản xuất tại địa phương còn hạn chế. Sau nhiều thập kỷ phát triển, Keqiao, nơi có Thành phố Dệt may Trung Quốc, và vành đai công nghiệp xung quanh, đã hình thành một cụm thiết bị toàn diện bao phủ toàn bộ chuỗi công nghiệp, từ kéo sợi, dệt đến nhuộm và hoàn thiện, cho phép sản xuất ổn định các loại vải đạt tiêu chuẩn cao cấp.
2. Sự hợp tác công nghiệp không đầy đủ:Sản xuất vải đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các ngành công nghiệp thượng nguồn và hạ nguồn, bao gồm thuốc nhuộm, phụ trợ và phụ tùng máy móc dệt may. Việc thiếu các liên kết hỗ trợ trong ngành công nghiệp hóa chất và bảo trì máy móc dệt may ở hầu hết các nước Đông Nam Á dẫn đến hiệu quả thấp và chi phí cao trong sản xuất vải. Ví dụ, nếu một nhà máy may mặc Việt Nam cần mua một lô vải greige cotton mật độ cao, chu kỳ giao hàng từ các nhà cung cấp địa phương có thể kéo dài tới 30 ngày và chất lượng không đồng đều. Tuy nhiên, việc tìm nguồn cung ứng từ China Textile City có thể đến trong vòng 15 ngày thông qua hậu cần xuyên biên giới, và sự khác biệt về màu sắc, độ lệch mật độ và các chỉ số khác giữa các lô hàng đều có thể kiểm soát được dễ dàng hơn.
3. Chênh lệch về lao động lành nghề và quản lý:Việc sản xuất vải giá trị gia tăng cao đòi hỏi độ chính xác cực cao của công nhân (như kiểm soát nhiệt độ nhuộm và phát hiện lỗi vải) và hệ thống quản lý nhà máy (như sản xuất tinh gọn và truy xuất nguồn gốc chất lượng). Công nhân lành nghề tại một số nhà máy ở Đông Nam Á còn thiếu trình độ để đáp ứng các tiêu chuẩn sản xuất vải cao cấp. Tuy nhiên, thông qua quá trình phát triển lâu dài, các doanh nghiệp tại Thành phố Dệt may Trung Quốc đã đào tạo được một đội ngũ lao động lành nghề với năng lực vận hành tinh vi. Hơn 60% trong số các doanh nghiệp này đã đạt được các chứng chỉ quốc tế như ISO và OEKO-TEX, cho phép họ đáp ứng các yêu cầu kiểm soát chất lượng của các thương hiệu hàng đầu thế giới.
Các đơn hàng có giá trị gia tăng cao phụ thuộc nhiều vào vải Trung Quốc
Trong bối cảnh công nghiệp hiện nay, các công ty may mặc ở Đông Nam Á, Nam Mỹ và Trung Á gần như chắc chắn sẽ phụ thuộc vào vải Trung Quốc nếu muốn đảm bảo các đơn hàng có giá trị gia tăng cao từ các thương hiệu châu Âu và Mỹ (như thời trang cao cấp, đồ thể thao chức năng và OEM cho các thương hiệu xa xỉ). Điều này thể hiện rõ qua các mặt sau:
1. Bangladesh:Là nước xuất khẩu quần áo lớn thứ hai thế giới, ngành công nghiệp may mặc của Bangladesh chủ yếu sản xuất hàng may mặc giá rẻ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhằm mở rộng sang thị trường cao cấp, Bangladesh đã bắt đầu nhận các đơn hàng từ trung cấp đến cao cấp từ các thương hiệu như ZARA và H&M. Các đơn hàng này yêu cầu vải có độ bền màu cao và chứng nhận thân thiện với môi trường (như bông hữu cơ GOTS). Tuy nhiên, các công ty vải Bangladesh chỉ sản xuất được vải thô số lượng ít, buộc họ phải nhập khẩu hơn 70% vải cao cấp từ Trung Quốc. Vải poplin mật độ cao và vải denim co giãn từ Thành phố Dệt may Trung Quốc là những mặt hàng chính được mua.
2. Việt Nam:Mặc dù ngành dệt may của Việt Nam tương đối phát triển, nhưng vẫn còn nhiều khoảng trống trong phân khúc cao cấp. Ví dụ, các nhà máy gia công của các thương hiệu thể thao Nike và Adidas tại Việt Nam sản xuất vải thấm hút mồ hôi và vải dệt kim kháng khuẩn cho trang phục thể thao chuyên nghiệp, với hơn 90% nguồn cung từ Trung Quốc. Nhờ công nghệ ổn định, vải chức năng của Thành phố Dệt may Trung Quốc chiếm gần 60% thị phần nội địa.
3. Pakistan và Indonesia: Ngành dệt may của hai nước này có thế mạnh về xuất khẩu sợi bông, nhưng năng lực sản xuất sợi bông số lượng lớn (80 sợi trở lên) và vải greige cao cấp lại yếu. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng châu Âu và Mỹ về "vải may áo sơ mi số lượng lớn, mật độ cao", các công ty may mặc cao cấp của Pakistan nhập khẩu 65% tổng nhu cầu hàng năm từ China Textile City. Ngành may mặc Hồi giáo của Indonesia đã tăng trưởng nhanh chóng trong những năm gần đây, và 70% vải rèm cần thiết cho khăn trùm đầu và áo choàng cao cấp của nước này cũng đến từ Trung Quốc.
Lợi ích lâu dài cho Thành phố Dệt may Trung Quốc
Sự phụ thuộc này không phải là một hiện tượng ngắn hạn, mà bắt nguồn từ độ trễ thời gian trong việc nâng cấp công nghiệp. Việc thiết lập một hệ thống sản xuất vải cao cấp toàn diện ở Đông Nam Á và các khu vực khác đòi hỏi phải vượt qua nhiều rào cản, bao gồm phát triển thiết bị, tích lũy công nghệ và hợp tác công nghiệp, khiến việc này khó đạt được trong ngắn hạn. Điều này cung cấp hỗ trợ nhu cầu ổn định và liên tục cho xuất khẩu vải của Thành phố Dệt may Trung Quốc: một mặt, Thành phố Dệt may Trung Quốc có thể dựa vào lợi thế của chuỗi công nghiệp hiện có để củng cố vị thế thị trường của mình trong lĩnh vực vải cao cấp; mặt khác, khi quy mô xuất khẩu quần áo tại các khu vực này mở rộng (xuất khẩu quần áo Đông Nam Á dự kiến sẽ tăng 8% vào năm 2024), nhu cầu đối với vải Trung Quốc cũng sẽ tăng đồng thời, hình thành một chu kỳ tích cực "chuyển giao đơn hàng - hỗ trợ sự phụ thuộc - tăng trưởng xuất khẩu".
Thời gian đăng: 30-07-2025